مدیریت روابط با خانواده همسر

چگونگی برقراری رابطه با خانواده همسر؟
میزان صمیمی بودن با آنها؟
داشتن فاصله و حد و مرز یا یکی بودن و صمیمیت زیاد؟
مدت و دفعات رفت و آمدها؟
اینها از جمله موضوعات و سوالاتی است که مکرر از مراجعین و زوج ها شنیده می شود.

فرقی نمی کند که زوج در مرحله قبل از ازدواج باشد یا چند سال از ازدواجشان گذشته باشد. زوج های جوان برای پیشگیری از به وجود آمدن مشکل، طرح مسئله می کنند و عروس ـ دامادهای قدیمی تر با بیان خستگی از شرایط و روابطی که دوست ندارند، این موضوع را مطرح می‌کنند.
زوج‌های جوان تر نگران از تاثیرپذیری بیش از حد همسرشان از مادر، خواهر، پدر، برادر همسر خود هستند. یا دخالت های نابه جا آنها در انتخاب ها، تصمیم گیری ها، شیوه تربیتی و فرزندپروری، اعلام نظر های بی مورد خواهند بود. 

همچنین زوج های قدیمی نگران مسائل مثل دخالت در انتخاب عروس و داماد، در نوع سفر، در محل سکونت، در نوع میزبانی یا فاصله گذاری بیش از حد در روابط (مثل اینکه همسرم کلا با خانواده من قطع ارتباط کرده) و دور بودن از جمع خانواده بزرگ تر و محروم ماندن از بودن در کنار آنها هستند.

علل بروز مشکل در رابطه با خانواده همسر

۱) نداشتن درک مشترک از نوع خانواده 

برای بررسی بهتر موضوع نیاز به توضیح چند اصطلاح و مفهوم می باشیم.
مفهوم اول: خانواده، نهادی است که بر پایه ازدواج زن و مرد شکل می گیرد و با تولیدمثل توسعه می یابد. این نهاد پایه و اساس سازندگی شخصیت انسان و مهم ترین عامل تکامل جامعه بشری محسوب می شود.
در ادامه به تقسیم بندی  انواع خانواده، می رسیم. در یک تقسیم بندی خانواده به طور کلی به دو دسته خانواده هسته ای و خانواده گسترده تفکیک می‌شود.
خانواده هسته ای، واحدی متشکل از حداکثر دو نسل، شامل زن و شوهر و فرزندان که در یک محل با هم سکونت می کنند، در ارتباط هستند حد و مرزهای مشخصی دارند و کامل مستقل هستند.
خانواده گسترده شامل خانواده هایی می شود که اعضای آن بیش از دو نسل از افراد را در بر می گیرند. زن و شوهر و فرزندان در کنار خانواده های پدری و مادری هر یک از زوجین و خانواده های نزدیک و دور مثل برادرها، خواهرها و گاهی عمو و عمه ها و خاله ها که در ارتباط نزدیک هستند و هر روز با هم مراوده دارند و نقش اجتماعی آنها در مقابل هم کاملا منعطف می باشد.
ریشه مشکل در این است که ایده آل زوج ها متفاوت است. مثلا آقا به شدت علاقه به نوع گسترده خانواده دارد و خانم علاقه زیاد به خانواده هسته ای دارد و مدل رابطه گسترده، او را دچار اضطراب و رنج می کند.

یک واقعیت متناسب با فرهنگ و آموزه های رسمی و غیررسمی کشور ما که خانواده ها صرفا ظاهری هسته ای دارند. در حالی که عملا گسترده هستند و طبق ضوابط و قوانین خانواده گسترده عمل کرده و ناآگاهانه حتی خود منطبق بر قوانین خانواده گسترده از هم انتظاراتی دارند.

انگار لازم است یک شیوه بینابینی تعریف شود، خانواده گسترده ـ هسته ای که این شیوه نیز قاعده و قانون خودش را دارد و از راهبردهای خاصی پیروی می کند.

۲) وجود مشکل در روابط بین خانواده های به هم ریخته در چهار سطح ارتباطی

مفهوم دوم:

گاهی مشکل باید در مقوله درون فرد  بررسی شود و گاهی مشکل بین فردی  حل شود و نیازی به تسری آن به موضوعات بین خانواده ای نیست. برای درک جامع این عامل بهتر است ابتدا توصیفی از این مفهوم ارائه شود.

1- درون فردی ـ بین فردی

درون فردی: به موضوعاتی از قبیل رویاها، آرزوها، توانمندی ها و نقاط قوت و ضعف، ایده آل ها ترس ها، امیدها، ارزش ها و مسائل مانند اینها پرداخته می شود.
بین فردی: در روابط بین فردی به موضوعاتی مانند قدرت همدلی، شنونده خوب بودن، گوینده خوب بودن، مهارت حل تعارض، مهارت تصمیم گیری و مانند اینها پرداخته می شود.
2- درون خانواده

در درون خانواده با توجه به باور سیستمی عمل کردن آن، قاعده بر این است که روابط به شکل حلقوی و تاثیرگذار بر یکدیگر بوده، لذا باید بر همین روال بررسی شود. همچنین در درون خانواده روابط خطی نبوده، همه موضوعات و تغییرات در هر یک از اعضای خانواده بر دیگر اعضا تاثیر گذار می باشد. اینکه خانواده قدرتی بیشتر از مجموع اعضا در کنار هم دارد؛ اما تداخل موضوعات آن با دیگر سطوح، احتمال ایجاد یک بحران حل نشدنی بسیار زیاد است.
3- بین خانواده

روابط بین خانواده ای به حد و مرزهای هر خانواده با خانواده های دیگر، قوانین و ضوابط درون هر خانواده در شیوه برقراری رابطه، بایدها و نبایدهای هر خانواده در نوع تعاملات با خانواده های دیگر، سطح رازداری، میزان تعهدی که هر خانواده به خانواده های دیگر باید لحاظ کند، بستگی دارد. تفکیک قائل نشدن در نوع تعارض و مشکل می‌تواند بر روابط بین خانواده‌ای تاثیر منفی گذاشته و آن را دچار آسیب نماید.
4- راهبرد

توصیه می شود در بروز هر نوع مشکلی ابتدا به سطح آن توجه شده و آن مشکل را در سطح خود بررسی و حل کنید و از تداخل مقوله‌های مشکل در سطوح دیگر به شدت بپرهیزید (مانند وجود مشکل در شیوه تصمیم گیری بین زن و شوهر و انتقال آن به مادر همسر یا وجود مشکل با خواهر یا برادر همسر که یک مقوله بین فردی است و کشاندن آن به رابطه بین زوجی).

برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله چرا من؟ پیشنهاد می شود.