برخورد والدین در مواجهه با بزرگ شدن و استقلال فرزندان

برخورد والدین در مواجهه با استقلال فرزندان

در مراحل رشد فرزندان، دو دوره وجود دارد که آن‌ها احساس استقلال و بزرگ شدن می‌کنند ، وجودشان منفک شده و در مسیر شکل گیری ، متوجه خود و توانمندی خودش می‌شود .

1) از حدود ٢ سالگی ، این واژه را دیگه زیاد می‌شنویم : خودم ….. ، خودم….

2) دوره دوم نوجوانی، این حس استقلال فرزندان پررنگ‌تر شده و وارد دوره جدی‌تر و واقعی‌تری می‌شود .

در دوره اول این استقلال فرزندان بیشتر رنگ و بوی جسمی و متمرکز بر رفتار بود ولی در نوجوانی متمرکز بر تفکر ، استدلال، اندیشه، فهم و درک می‌شود .

این جمله‌ها رو زیاد می‌شنویم، شما حالیتون نیست ، شما متوجه نمی‌شوید ، شما چه می‌دونید؟

گاهی هر دوی این مراحل والدین را می‌ ترساند و فکر می‌کنند همه زحمتشان برای تربیت فرزندشان به باد رفته (او بی‌ادب و بی‌تربیت و لجباز شده) گاهی حتی احساس خجالت می‌کنند و می‌گویند : باید کاری کرد ، باید قدرتی نشان داد، باید به او بفهمانیم ، باید بزرگتر کوچکتری را بهش بفهمونیم ! 

 نه مادر عزیز و پدر گرامی …

در این مواقع برای ارتباط با نوجوان فقط کافیست حس استقلال او را درک کنید و دلگیر نشوید چون فرزندتان در مسیر مستقل شدن قرار دارد و مراحل رشدش را طی می‌کند ، همانطور که خودتان طی کردید ، همانطور هم فرزندان آن‌ها طی خواهند کرد .

این متمایز شدن را به فال نیک بگیرید و بپذیرید ؛ و دقیقا مذاکره و مشورت یعنی همین ! یعنی شما هویت جدید و استقلال فرزندانتان را پذیرفته‌اید و به عنوان یک انسان مستقل و جدا با او به مذاکره نشسته‌ اید و برای تصمیمی که قبلا کامل در اختیار شما بوده چانه زنی می‌ کنید .

حالا او مخالفت می‌کند و نظر دیگه‌ای دارد. این اتفاق برای بعضی والدین حکم فاجعه را دارد .

مثلا می‌خواهند به مهمانی بروند و نوجوانشان می‌گوید: « من اون جمع را دوست ندارم و نمیام» و یا مهمان دارند و نوجوان از اتاقش بیرون نمی‌ آید .

شما در چنین مواقعی چه می‌کنید؟ 

یکی از راههای مواجهه صحیح با استقلال فرزندان آشنایی با روانشناسی کودک و نوجوان است . شما با مطالعه کتابها و مقالات مرتبط با تربیت فرزند و یا مراجعه به یک مشاور کودک و نوجوان می توانید این مرحله از رشد کودک و نوجوان را به سلامت طی کنید . 

مقاله پیشنهادی : رفتارهای سازنده ارتباط با نوجوان 

فرزندان مستقل و یا وابسته حاصل تربیت والدین هستند

مستقل بودن نوعی ویژگی مثبت در افراد است که از کودکی خود را نشان می دهد . استقلال ابدا به معنی لجاجت و سرکشی نیست بلکه توانایی اداره کردن خود و مستقل بودن در تصمیم گیری و رفتار است .

بسیاری از رفتارهای والدین در کودکی فرزند موجب می شود تا او در بزرگسالی نیز توانایی مستقل بودن و تصمیم گیری را نداشته باشد . در ادامه برخی رفتارها که استقلال فرزندان را دچار خدشه می کند بیان می کنیم .

تذکرهای بیش از حد مانع استقلال فرزندان است

برخی والدین در تربیت نوجوانان بسیار غیرمنعطف عمل می کنند و یک چارچوب بندی صفر و صدی برای او تعیین می کنند . داشتن اصول و قوانین در منزل لازم و ضروری است ولی برخی رفتارهای کودک و نوجوان ضرر و خطری برای نظم و قانون موجود در خانه ندارد .

برخی والدین در حال تذکر مداوم به فرزندان خود هستند و جملاتی از این قبیل را دائما تکرار می کنند : «صاف بنشین» ، «انقدر ریز ننویس» ، «چرا این لباس را پوشیدی ؟» و …

تذکر دادن زیاد به فرزندان یا موجب بی تفاوت شدن او نسبت به تذکرات والدین می شود و یا برای او استرس و اضطراب را در پی خواهد داشت و در نتیجه به فردی منفعل و وابسته در آینده تبدیل خواهد شد که حتی برای کوچکترین کارهای خود باید از والدین و یا دیگران کمک بگیرد .

بیشتر بخوانید : خوب گوش کنید و فقط بشنوید 

بجای کودک خود جواب ندهید

شاید با برخی از افراد روبرو شده باشید که با وجود بزرگسال بودن و یا داشتن موقعیت شغلی و تحصیلی خوب ، همچنان در موقع صحبت کردن با دیگران دچار استرس و اضطراب می شوند و یا نمی توانند منظور خود را به درستی بیان کنند .

این افراد اغلب استقلال صحبت کردن در کودکی را نداشته و والدین به جای آنها در هر موقعیتی اعم از مطب پزشک ، نزد مشاور و روانشناس کودک و نوجوان ، در میهمانی ها و مراسم و … صحبت کرده اند .

اگر صاحب فرزند هستید استقلال فرزندان خود را به رسمیت بشناسید و با او مانند یک عروسک که متعلق به شماست رفتار نکنید . اجازه دهید اگر کسی سوالی از او پرسید خودش بتواند پاسخگو باشد به جای اینکه شما جای او صحبت کنید.

به کودک خود اجازه اشتباه و آزمون و خطا دهید

کودکان در ابتدای آموختن هر مهارتی با مشکلاتی مواجه هستند . مثلا بستن بند کفش را در نظر بگیرید. کودک ممکن است نیم ساعت وقت صرف آزمون و خطا برای بستن بند کفش کند در حالیکه شما در چند ثانیه این کار را انجام می دهید .

بهتر است اجازه اشتباه کردن و سپس یادگیری را به فرزند خود بدهید . برخی والدین بی صبر و حوصله هستند و برای طولانی نشدن کار توسط فرزند اغلب کارهای او را خودشان انجام می دهند .

این کار به استقلال فرزندان در بزرگسالی آسیب زده و او را به فردی وابسته به دیگران برای انجام کارهای خود تبدیل می کند . اگر فرزندتان لباس خود را برعکس پوشید یا کفشهایش را لنگه به لنگه به پا کرد نحوه صحیح پوشیدن لباس و کفش را به او بیاموزید ولی بگذارید که خودش انجام دهد .

این آزمون و خطا و در نهایت پیروزی در آموختن برای کودک شیرین بوده و طعم مستقل شدن را به او می چشاند .

راههای پرورش استقلال در نوجوان

به فرزند خود عشق بدهید و به او احترام بگذارید

احترام به نوجوان موجب افزایش عزت نفس در فرزند شما می شود . نوجوانانی که حس خوبی به خود دارند اعتماد به نفس بالاتری داشته و برای رسیدن به اهداف خود تلاش بیشتری می کنند .

این دوست داشتن صرفا در آغوش فشردن او نیست چه بسا برخی نوجوانان از این کار خوششان نمی آید . عشق دادن یعنی به او گوش کنید ، به حریم شخصی او احترام بگذارید ، به او بگویید دوستش دارید و به علایق و تفریحات او توجه و علاقه نشان دهید .

پیشنهاد می کنیم مطالعه مقاله احترام به نوجوان را از دست ندهید . 

به نظر و احساس نوجوان خود احترام بگذارید

دوره نوجوانی به دلیل تغییرات جسمی ، روابط عاطفی و اجتماعی همراه با احساس های گوناگون است . سعی کنید احساسات فرزند نوجوان خود را درک کنید و ایده و نظر او را محترم بشمارید . ایده های خود را با هم به اشتراک بگذارید و مهارت گفتگوی مسالمت آمیز را به او بیاموزید .

مهارت تصمیم گیری را به فرزند خود بیاموزید

یکی از ویژگی های یک فرد مستقل داشتن قدرت تصمیم گیری و مهارت در تصمیم گیری است . سعی کنید مهارت تصمیم گیری را در او پرورش دهید تا مزایا و معایب هر اقدامی را در نظر بگیرد ، بین گزینه های انتخابی یکی را برگزیند و از بازخورد دیگران نیز برای گرفتن تصمیم بهتر استفاده کند .

قوانین مشخص در خانه تعیین نمایید

در هر خانه ای باید قوانینی وجود داشته باشد تا نظم در آن خانه برقرار شده و حقوق اعضای خانواده رعایت گردد . قوانینی که در خانه وضع می کنید باید مشخص و واضح باشد و همه به آن پایبند باشند . قوانین با سن فرزند شما قابل تغییر هستند و برای شکستن این قوانین باید مجازات هایی متناسب با آن در نظر گرفته شود .

اگر در مورد قوانین مختلف و تعیین مجازات های شکستن این قوانین دچار سردرگمی هستید و نمی دانید چه برخوردی باید در مواجهه با قانون شکنی های فرزند خود داشته باشید می توانید با مشاور خانواده از بهبود رابطه با فرزندتان بهره مند شوید .

مطالعه این مقاله را از دست ندهید : گرایش نوجوانان به سیگار و دخانیات 

استقلال مالی در نوجوانان

فرزندان شما در هر سنی باید ارزش پول را بدانند و برای خرج کردن آن برنامه ریزی داشته باشند . به فرزندان خود بصورت ماهیانه مبلغ ثابتی بعنوان پول توجیبی بدهید و از آنها بخواهید خودشان نسبت به بودجه بندی این پول اقدام کنند . فرزند ما باید یاد بگیرد که چه چیزهایی را لازم است بخرد و از چه هزینه های اضافه ای باید دوری کند .

مثلا اگر کل پول را در ابتدای ماه برای خرید لباس یا تفریحی خرج کند باید با عواقب آن رو به رو شود و برای باقی روزهای ماه از خواسته های اصلی اش بگذرد . به این ترتیب فرزند یاد می گیرد که برای خرج کردن پول باید برنامه داشته باشد .

چتری امن برای خانواده

مرکز خدمات مشاوره نیلوفر آبی با دارا بودن مجوز رسمی سازمان بهزیستی کشور با مدیریت سرکار خانم دکتر خدیجه سادات باقرزاده تاسیس شده است . کلینیک نیلوفرآبی با دارا بودن جمعی از مشاوران خبره ، اساتید دانشگاه و درمانگران مفتخر است در خدمت شما عزیزان باشد .

لازم به ذکر است که کلیه خدمات این مجموعه توسط متخصصان دوره دیده در زمینه‌های مختلف روانشناسی عرضه می‌شود .

همچنین به استحضار می‌ رساند در مرکز مشاوره نیلوفر آبی به طیف گسترده‌ای از مشکلات روانشناسی ، روانپزشکی ، کودک و نوجوان و بزرگسال به صورت فردی ، زوج ، خانواده و گروهی رسیدگی می‌ شود .

نیلوفر آبی، همراه شماست تا یک زندگی ایده‌آل داشته باشید .

در کانال آپارات نیلوفر آبی همراه ما باشید .