والدین موثر فرزندان مسئول

والدین موثر فرزندان مسئول - مشاوره نیلوفر آبی

والدین موثر فرزندان مسئول : مهمترین مشکلی که امروزه در مسیر تربیتی و ارتباطی با نسل نوجوان و جوان قرار دارد و به عنوان زنگ خطر تربیتی به آن اشاره و تاکید داریم وضعیت “عدم توازن و تقارن در مسئولیت و حقوق” در کانون و نظام خانواده است .

در این مقاله قصد داریم مختصرا به علل ایجاد کننده این عدم توازن و تقارن در حقوق و مسئولیت ها در خانواده و عوامل تداوم بخش و شیوه های اصلاح و برطرف کردن آن بپردازیم و با ویژگی های والدین موثر بیشتر آشنا می شویم . با توجه به موضوع این مقاله که والدین موثر فرزندان مسئول است به بررسی ویژگی های والدین موثر خواهیم پرداخت . مرکز خدمات مشاوره نیلوفر آبی شما را به مطالعه این مطلب دعوت می کند. 

والدین موثر فرزندان مسئول - نقش والدین در مسئولیت پذیر بودن فرزندان

والدین موثر فرزندان مسئول تربیت می کنند

جوامع قدیمی تر که دارای قواعد خشک و مستبدانه بودند (یعنی همان جامعه ای که والدین امروزی در آن رشد کرده اند) روابط در قالب مافوق و زیردست وجود داشت .

جامعه دارای سازمان و چارچوب خوب و تعریف شده ای بود ، سلسله مراتب قدرت از پدر تا اعضای کوچک تر طوری چیده شده بود که مادر مطیع پدر و فرزندان مطیع مادر بودند ، بدون هر اعتراضی و کاملا پذیرفته شده . اگر جامعه بر همان ساختار سختش باقی می ماند ، بسیاری از مشکلات امروزه وجود خارجی نداشت.

اما جامعه ایستا نیست و انرژی آن داینامیک است. در طول تاریخ همیشه شاهد جنبش ها ، انقلاب ها و تحولات عظیم اجتماعی بوده ایم . این نوع تغییرات وسیع منجر به تحولات در نوع برقراری ارتباطات ، شیوه حل مسئله و افزایش مطالبات مدنی و اجتماعی شده است .

این تحولات مبتنی بر اندیشه های نوین ، شرایطی را در روابط بوجود آورده است که از ریشه با جامعه مستبد گذشته متفاوت است . ما به سمت جامعه ای حرکت کرده ایم که در آن افراد اصرار دارند با آنان به گونه ای مساوی و برابر رفتار کنند .

در این فضای حق خواهی فرزندانمان مستثنی نبوده و از این تغییرات اجتماعی متاثر بوده اند . چه بسا با مشاهده تغییر الگوهای رفتاری میان زنان و مردان (پدر و مادر) ، جسارت و قدرت بیشتری از خودشان به نمایش می گذارند .

مطلب مرتبط : برخورد والدین در مواجهه با استقلال فرزندان 

والدین موثر فرزندان مسئول - نگاهی به گذشته

امروزه می بینیم که همه اقشار جامعه از کارگران ، کارمندان ، شهروندان ، بیماران ، معتادان ، اسرا ، مجرمین ، خلافکاران ، بزهکاران و حتی حیوانات و طبیعت دارای حقوقی هستند . در آموزه های دینی هم به کرات به حفظ این حقوق اشاره و تاکید شده است تا به شکلی که در مجامع جهانی قوانین و مجازاتی باری تخلف از این حقوق تصویب شده است .

حال در جامعه ای که این طور برای احقاق حقوق از دست رفته خود آستین بالا زده و تا پای جان برای آن ایستاده اند ، چرا انتظار داریم فرزندانمان که از نزدیک در معرض این آموزش ها و تحولات هستند برای خود حقوقی قائل نشوند؟

خصوصا که این فرزندان در دامن مادرانی بزرگ می شوند که با کسب دانش ، اطلاعات ، مهارتهای عدیده به حقوق و توانائیهای خود آگاه شده و مصمم هستند که حقوق قانونی و امکانات اقتصادی خود را گسترش دهند .

دقیقا فرزندانمان در خانواده هایی به دنیا می آیند و در جامعه ای بزرگ می شوند که همه اعضای آن برای کسب حقوق بیشتر و امتیازات بهتر در ستیز و کشمکش هستند و لذا کاملا طبیعی است که به این نتیجه برسند “ما هم حقوقی داریم” .

این نتیجه گیری به ذاته اشکالی ندارد ، مشکل آنجا بوجود می آید که فرزندان درک درستی از این مهم ندارند که شیوه درست احقاق حق ، احترام گذاشتن به حقوق دیگران است و محدوده طلب اختیار و آزادی که همان تجاوز نکردن به آزادی و حقوق دیگران است را نمی توانند درک کنند (چه بسا بزرگترهایی که درک ندارند).

فرزندانمان ناآگاهانه و با ترغیب برخی سودجو به این باور می رسند که ما حقوقی داریم و این عدم توازن در حقوق و مسئولیت مشکل اصلی نسل جوان ماست .

جالب اینجاست که فرزندان بسیار با سرعت ، عجولانه و جسورانه به پیش تاخته اند و حاضر نیستند حتی لحظه ای به قوانین قدیمی تربیتی مجالی داده و کمی از خود انعطاف نشان بدهند . اصلا .

و احتمالا به همین دلیل است که شیوه تنبیه و تشویق سنتی دیگر اثرگذار نیست و والدین زیادی را ملاقات می کنیم در مقابل نسل جوان مستاصل مانده اند !!

فرزندان دیگر والدین خود را بزرگتر هم نمی دانند و یا جایگاه و ارزشی برای بزرگتری آنها قائل نیستند . می دانید چرا ؟! چون پذیرش بزرگتری آنها به منزله پذیرش حق تنبیه و توبیخ و اعمال محدودیت از جانب آنها خواهد بود .

استدلال زمینه ای آنها این است که : “ما هم حقوقی داریم ، جایگاه و ارزشی داریم و اگر قرار باشد که شما حق تنبیه داشته باشی پس ما هم حق داریم که شما را تنبیه کنیم” .

مقاله پیشنهادی : هماهنگی و یگانگی تربیتی 

والدین موثر فرزندان مسئول - جایگاه فرزندان در خانواده

واقعیاتی هرچند تلخ :

شیوه های تربیتی سنتی (تنبیه و تشویق) دیگر به تنهایی اثرگذار نیستند . (ما می دانیم و شما نمی دانید) (ما می فهمیم و شما نمی فهمید) دیگر جواب نمی دهد . باید ذهنیت و منطق بچه ها را جدی بگیریم و حرفهایشان را درست بشنویم .

این منطق به وجود آمده است ، ما خواسته یا ناخواسته دارای چنین فرزندانی هستیم . پس می بایست شیوه های جدید و مکملی برای امر تربیت ، پرورش و حفظ ارتباط موثر با فرزندانمان اتخاذ کنیم .

در مقابل حق خواهی فرزندانمان نمی توانیم مقابله کنیم و جبهه بگیریم . نتیجه آن فقط دوری و فرار می شود . متاسفانه باید بگویم که کم هم نداریم از این نوع خانواده ها .

یک مراجع خانواده واقعی :

پدر 47 ساله و بازنشسته ، مادر 42 ساله خانه دار ، به لحاظ مالی متوسط به سمت خوب و زندگی آرام و مقبولی دارند . پسر اول 21 ساله ، دانشجو با واحدهای درسی افتاده زیاد ، یکسال است از خانه بیرون نمی رود و تمام وقتش توی اتاق خودش ، پای کامپیوتر و گوشی ، حتی غذا هم نمی خورد ، گاهی دو روز در میان به دستشویی می رود !!

پسر دوم 18 ساله کنکوری ، تمام وقت بیرون از خانه وقت می گذراند . با دوستان ، هیئت های مذهبی ، اکثر شبها یا منزل نمی آید یا وقتی همه خواب هستند برمی گردد .

علت مراجعه : چند روز پیش بعد از تکرار اعتراض مادر و پدر در مورد امکان سوء تغذیه ، بیمار شدن ، بیان نگرانی شدید نسبت به سلامت پسر اول و بیان توصیه های پزشکی ، او برای راحتی خانواده و برطرف کردن نگرانی های موجود تصمیم به ترک منزل کرده است .

پیشنهاد می شود : احترام به نوجوان 

والدین موثر فرزندان مسئول - یک داستان واقعی

شما در این خانواده چه می بینید؟

شیوه های جدید ارتباطی مبتنی بر اصول برابری ، احترام ، حق انتخاب ، آزادی رای و امثال اینها بنا شده است. با آزادی و حق انتخاب در قالب حرمت انسانی پذیرش تمام مسئولیت آن انتخاب . می دانم که تحمل انتخاب اشتباه فرزند حتی با پذیرش مسئولیت ضرر و زیان آن برای والدین غیرقابل تحمل است می دانم ، می دانم .

ولی اگر با مطالب ما همراه باشید ، آن وقت خواهید دید چگونه می توان با دادن حق انتخاب در محدودیت های منطقی ، فرزندانمان علاوه بر درک حس خوشایند یاد خواهند گرفت که در مقابل تصمیمات و انتخاب هایشان هم باید جوابگو باشند .

کلام آخر 

در این مقاله با برخی ویژگی های والدین موثر ، همچنین برخی مشکلات خانواده درخصوص ارتباط با جوانان و نوجوانان آشنا شدیم . برای حل اختلافات و تعارضات بین والدین و فرزندان مراجعه به یک مشاور آگاه و با تجربه بسیار راهگشا خواهد بود . 

چتری امن برای خانواده

مرکز مشاوره و روانشناسی نیلوفر آبی با دارا بودن مجوز رسمی سازمان بهزیستی کشور با مدیریت سرکار خانم دکتر خدیجه سادات باقرزاده تاسیس شده است. کلینیک نیلوفرآبی با دارا بودن جمعی از مشاوران خبره ، اساتید دانشگاه و درمانگران مفتخر است در خدمت شما عزیزان باشد.

لازم به ذکر است که کلیه خدمات این مجموعه توسط متخصصان دوره دیده در زمینه‌های مختلف روانشناسی عرضه می‌شود.

همچنین به استحضار می‌رساند در مرکز مشاوره نیلوفر آبی به طیف گسترده‌ای از مشکلات روانشناسی ، روانپزشکی ، کودک و نوجوان و بزرگسال به صورت فردی ، زوج ، خانواده و گروهی رسیدگی می‌شود.

نیلوفر آبی، همراه شماست تا یک زندگی ایده‌آل داشته باشید.

برای مشاهده ویدیوهای روانشناسی در آپارات همراه ما باشید. در اینستاگرام ما را دنبال کنید.