بیماری افسردگی (نوعی اختلال روانی) یک بیماری رایج در میان زنان و مردان است که بر احساس، طرز تفکر و نحوه عملکرد فرد تأثیر منفی می گذارد. این بیماری با کمک روانشناس درمان می شود.
بیماری افسردگی باعث احساس غم و اندوه یا از دست دادن علاقه به فعالیت هایی روزمره در افراد می شود (فعالیت هایی که در گذشته برای آنها لذت بخش بوده است). این روند می تواند منجر به انواع مشکلات عاطفی و جسمی شود و می تواند توانایی شما را برای عملکرد در محل کار و خانه کاهش دهد.
علائم بیماری افسردگی می تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد و شامل موارد زیر است:
- احساس غمگینی یا داشتن خلق و خوی افسرده
- از دست دادن علاقه یا لذت به فعالیت های روزمره
- تغییر در اشتها، کاهش یا افزایش وزن
- مشکل در خوابیدن یا خواب زیاد
- از دست دادن انرژی یا افزایش خستگی
- احساس بی ارزشی یا گناه
- مشکل در تفکر، تمرکز یا تصمیم گیری
- افکار مرگ یا خودکشی
- کاهش فعالیت بدنی (ناتوانی در نشستن و قدم زدن) یا کند شدن حرکات یا گفتار (این موارد باید توسط اطرافیان مورد تایید باشد)
علائم افسردگی باید حداقل دو هفته وجود داشته باشد. بیماری های جسمی می تواند موجب ایجاد افسردگی شود، بنابراین اگر به یکی از این بیماری ها مبتلا هستید، حتما باید به فکر درمان آنها باشید و اگر بعد درمان این بیماری ها، علائم افسردگی وجود داشته باشند، به طور قطع باید بدانید که به بیماری افسردگی مبتلا شده اید.
افسردگی می تواند در هر زمانی رخ دهد؛ اما به طور متوسط، ابتدا در اواخر نوجوانی تا اواسط دهه 20 سالگی ظاهر می شود. زنان بیشتر از مردان به افسردگی مبتلا می‌شوند. برخی مطالعات نشان می دهد که یک سوم زنان در طول زندگی خود یک دوره افسردگی اساسی را تجربه می کنند. زمانی که بستگان درجه یک (پدر، مادر، خواهر، برادر) افسردگی دارند، امکان بروز آن در سایر افراد خانواده وجود دارد.
برای استفاده از خدمات مرکز مشاوره نیلوفر آبی می توانید با شماره تلفن 09910443120 تماس بگیرید.
انواع بیماری افسردگی
- افسردگی قبل از زایمان و افسردگی پس از زایمان
- افسردگی فصلی (اختلال عاطفی فصلی)
- اختلال افسردگی مداوم
- اختلال نارسایی پیش از قاعدگی
- اختلال بی نظمی خلقی مخرب
- و…
در ادامه درباره برخی از انواع افسردگی که در بین زنان و مردان شایع است، توضیح داده شده است.
1- افسردگی دوران قاعدگی (اختلال نارسایی پیش از قاعدگی)
یک زن مبتلا به افسردگی پیش از قاعدگی حدود یک هفته قبل از شروع قاعدگی علائم شدید افسردگی، تحریک پذیری و تنش را دارد. علائم شایع شامل نوسانات خلقی، تحریک پذیری یا عصبانیت، خلق افسرده و اضطراب است. علائم دیگر شامل کاهش علاقه به فعالیت های معمول، مشکل در تمرکز، کمبود انرژی یا خستگی آسان، تغییر در اشتها با هوس های غذایی خاص، مشکل در خواب یا خواب زیاد باشد. علائم فیزیکی ممکن است شامل حساسیت یا تورم سینه، درد مفاصل یا ماهیچه، احساس نفخ یا افزایش وزن باشد.
این علائم یک هفته تا 10 روز قبل از شروع قاعدگی شروع می شود و با شروع قاعدگی بهبود می یابد یا متوقف می شود. علائم منجر به ناراحتی و مشکلات قابل توجهی در عملکرد منظم یا تعاملات اجتماعی می شود.
برای تشخیص این نوع افسردگی، علائم باید در بیشتر دوره های قاعدگی رخ داده باشد و باید تأثیر نامطلوبی بر عملکرد شغلی یا اجتماعی فرد داشته باشد.
افسردگی پیش از قاعدگی را می توان با داروهای ضد افسردگی، قرص های ضد بارداری یا مکمل های غذایی درمان کرد. تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی، مانند کاهش کافئین و الکل، خواب کافی و ورزش و تمرین تکنیک های آرام سازی، می تواند کمک کننده باشد. البته تمام این موارد را باید تحت نظارت دکتر روانشناس انجام داد و در صورت تشخیص روانپزشک می تواند دارو مصرف کرد.
افسردگی دوران بارداری و بعد از زایمان نیز جزو مواردی است که برخی از زنان نیز در هنگام بارداری و بعد از زایمان به آن مبتلا می شوند و علائم آن نیز همانند افسردگی پیش از قاعدگی ممکن است که خفیف یا شدید باشد.
2- افسردگی رفتاری موقت (اختلال در خلق و خوی)
اختلال بی نظمی خلقی، اختلالی است که در کودکان و نوجوانان 6 تا 18 سال رخ می دهد. این اختلال شامل تحریک پذیری مزمن و شدید است که منجر به طغیان شدید و مکرر خلق و خو می شود. فوران خلق و خوی می تواند کلامی باشد یا می تواند شامل رفتارهایی مانند پرخاشگری فیزیکی نسبت به افراد یا اشیا باشد.
این طغیان ها به طور قابل توجهی با موقعیت نامتناسب هستند و با سن رشد کودک همخوانی ندارند. آنها باید اغلب (به طور متوسط سه بار یا بیشتر در هفته) و معمولاً در پاسخ به ناامیدی رخ دهند. در بین طغیان‌ها، خلق و خوی کودک در اکثر اوقات روز، تقریباً هر روز، دائماً تحریک‌پذیر یا عصبانی است. این روحیه توسط دیگران مانند والدین، معلمان و همسالان قابل توجه است.
برای تشخیص اختلال اختلال تنظیم خلقی می توان با کمک مشاوره کودکان و نوجوانان آن را تشخیص داد و برای درمان آن اقدام کرد.
علائم باید حداقل به مدت یک سال در حداقل دو موقعیت (مانند خانه، مدرسه، با همسالان) وجود داشته باشد و این وضعیت باید قبل از 10 سالگی شروع شود. اختلال بی نظمی خلقی در مردان بسیار شایع تر از زنان است.
ممکن است همراه با سایر اختلالات از جمله اختلالات افسردگی اساسی، کمبود توجه، بیش فعالی، اضطراب و اختلالات رفتاری رخ دهد.
اختلال بی نظمی خلقی می تواند تأثیر قابل توجهی بر توانایی کودک برای عملکرد و تأثیر زیادی بر خانواده داشته باشد. تحریک پذیری مزمن، شدید و طغیان های خلقی می تواند زندگی خانوادگی را مختل کند، ایجاد یا حفظ دوستی را برای کودک یا نوجوان دشوار کند و باعث ایجاد مشکلات در مدرسه شود.
درمان معمولاً شامل روان درمانی (درمان رفتاری شناختی) یا داروها است که توسط دکتر روانشناس خوب تشخیص داده می شود.
3- افسردگی رفتاری دائمی (اختلال افسردگی مداوم)
یک فرد مبتلا به اختلال افسردگی مداوم در بیشتر ساعات روز، حداقل به مدت دو سال، خلق و خوی افسرده دارد. در کودکان و نوجوانان، خلق و خوی می تواند تحریک پذیر یا افسرده باشد و باید حداقل برای یک سال ادامه یابد.
علاوه بر خلق افسرده، علائم این نوع اختلال عبارت است از:
- کم اشتهایی یا پرخوری
- بی خوابی یا پرخوابی
- انرژی کم یا خستگی
- عزت نفس پایین
- تمرکز ضعیف یا مشکل در تصمیم گیری
- احساس ناامیدی
اختلال افسردگی مداوم اغلب در دوران کودکی، نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود و هر ساله تعداد زیادی از بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد. افراد مبتلا به اختلال افسردگی مداوم معمولاً خلق و خوی خود را غمگین توصیف می کنند. از آنجا که این علائم به بخشی از تجربه روزانه افراد تبدیل شده است، احتمال دارد آنها به دنبال کمک نباشند، فقط با این فرض که «من همیشه این گونه بوده ام.»
در این نوع افسردگی، ناراحتی یا دشواری قابل توجهی در کار، فعالیت های اجتماعی یا سایر زمینه های مهم زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. البته تأثیر اختلال افسردگی مداوم بر کار، روابط و زندگی روزمره می تواند بسیار متفاوت باشد، تأثیرات آن می تواند به بزرگی یا بیشتر از اختلال افسردگی باشد.
4- افسردگی بالینی
افسردگی چیزی فراتر از احساس ناراحتی یا خستگی برای چند روز است. بیشتر افراد دوره‌هایی از احساس افسردگی را پشت سر می‌گذارند؛ اما وقتی افسرده باشید، به‌جای چند روز، به‌طور مداوم برای هفته‌ها یا ماه‌ها احساس ناراحتی همراه شما خواهید بود.
برخی از افراد فکر می کنند بیماری افسردگی تاثیر بر روان انسان ندارد و یک وضعیت سلامتی غیرواقعی است. آنها اشتباه می کنند؛ افسردگی یک بیماری با علائم واقعی است. افسردگی نشانه ضعف یا چیزی نیست که بتوانید از آن خارج شوید.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله مشاوره افسردگی با بهترین روانشناس پیشنهاد می شود.
تفاوت بیماری افسردگی با غم و سوگواری
مرگ عزیزان، شکست عشقی، طلاق و از دست شغل، موارد غم انگیزی است که احساسات افراد را تاثیر قرار می دهد. احساس غم و اندوه در این شرایط بسیار طبیعی است و اغلب افراد خود را افسرده می دانند. اما فرایند سوگواری با افسردگی بسیار متفاوت است. احتمال اینکه افسردگی با غم و اندوه همراه باشد، وجود دارد، ولی هر غم و اندوهی نمی تواند افسردگی باشد؛ زیرا افسردگی به مدت طولانی در فرد وجود خواهد داشت.
در اغلب موارد در سوگواری، فرد عزت نفس خود را حفظ می کند؛ اما در افسردگی، فرد احساس حقارت و بی ارزش دارد و تمایل خودکشی افزایش پیدا می کند. درواقع میلی به ادامه زندگی و انجام کارهای روزمره را ندارد.
چه چیزی باعث افسردگی می شود؟
گاهی اوقات یک محرک برای افسردگی وجود دارد. رویدادهایی که زندگی را تغییر می دهند، مانند سوگ، از دست دادن شغل یا زایمان، می توانند آن را به وجود آورند. افرادی که سابقه خانوادگی افسردگی دارند، احتمال دارد که آن را تجربه کنند؛ اما همه افراد می توانند بدون دلیل واضح افسرده شوند.
عوامل موثر بر افسردگی
امکان بروز افسردگی در هر فردی، حتی کسانی که در شرایط ایده آل زندگی می کنند، وجود دارد. همچنین عوامل موثر بر زندگی می تواند موجب ایجاد این بیماری می‌شود، برخی از این موارد عبارت است از:
بیماری جسمی: برخی از بیماری ها (مانند تیروئید، تومور مغزی، کمبود ویتامین) و تغییرات جسمی، هورمونی و شیمیایی مغز می تواند موجب بروز افسردگی شود.
ژنتیک: زمانی که یک فرد در خانواده دچار افسردگی می شود، احتمال اینکه به علت موارد ژنتیکی باشد، بسیار است. همین مورد موجب ایجاد افسردگی در سایر اعضای خانواده خواهد شود.
شخصیت فردی: شخصیت افراد در بروز بیماری های روحی مانند افسردگی تاثیرگذار است. به این صورت که افراد با اعتماد به نفس پایین و بدبین، بیشتر به بیماری افسردگی مبتلا می شوند.
عوامل محیطی: زمانی که افراد در معرض فقر، خشونت، سوءاستفاده، نادیده گرفتن قرار می گیرند، احتمال افسردگی در آنها نسبت به سایر افراد بیشتر است.
علایم شایع در بیماری افسردگی
افسردگی با علت های مختلف، افراد را تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند علائم مختلفی را ایجاد کند. علایم افسردگی از احساسات پایدار ناراحتی و ناامیدی تا از دست دادن علاقه به چیزهایی که قبلاً لذت بخش بوده و احساس بسیار ناراحت کننده، متغیر است. بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی علائم اضطراب را نیز دارند.
ممکن است علائم جسمی مانند احساس خستگی مداوم، بد خوابیدن، نداشتن اشتها یا میل جنسی و دردهای مختلف وجود داشته باشد.
علائم افسردگی از خفیف تا شدید متغیر است. در خفیف ترین حالت، ممکن است فرد احساس ضعف مداوم داشته باشد، در حالی که افسردگی شدید می تواند باعث شود احساس خودکشی کند و با خود بگوید که زندگی دیگر ارزش زیستن ندارد. اکثر افراد در مواقع سخت احساس استرس، اضطراب یا خلق و خوی ضعیف را تجربه می کنند. ممکن است خلق و خوی ضعیف پس از مدت کوتاهی بهبود یابد و نشانه افسردگی نخواهد بود.
بیماری افسردگی چگونه درمان می شود؟
افسردگی یکی اختلالات روانی قابل درمان است. با استفاده از مشاوره درمانی 80 تا 90 درصد از افراد مبتلا به افسردگی می توانند درمان شوند.
قبل از تشخیص یا درمان، دکتر روانشناس باید یک ارزیابی تشخیصی کامل، از جمله جلسه درمانی و معاینه فیزیکی انجام دهد. در برخی موارد، ممکن است آزمایش خون انجام شود تا اطمینان حاصل شود که افسردگی ناشی از یک وضعیت جسمی مانند مشکل تیروئید یا کمبود ویتامین نباشد. این ارزیابی علائم خاص را شناسایی می‌کند و سابقه پزشکی و خانوادگی و عوامل فرهنگی و محیطی را با هدف رسیدن به تشخیص و برنامه‌ریزی یک دوره عملی بررسی می‌کند.
درمان افسردگی
درمان افسردگی می تواند شامل ترکیبی از تغییرات سبک زندگی، گفتار درمانی و دارو باشد. درمان توصیه شده شما بر اساس افسردگی خفیف، متوسط یا شدید است.
اگر افسردگی خفیف دارید، ممکن است دکتر روانشناس به شما پیشنهاد دهد که منتظر بمانید تا ببیند آیا به خودی خود بهبود می یابد یا خیر، در حالی که پیشرفت شما را زیر نظر دارد. همچنین ممکن است اقدامات سبک زندگی مانند ورزش و گروه های خودیاری را پیشنهاد کنند.
درمان گفتاری، مانند درمان شناختی رفتاری، اغلب برای افسردگی خفیف که بهبود نمی یابد یا افسردگی متوسط استفاده می شود. در برخی از موارد مصرف داروهای ضد افسردگی با تجویز روانپزشک الزامی است.
برای افسردگی متوسط تا شدید، اغلب ترکیبی از گفتار درمانی و داروهای ضد افسردگی توصیه می شود. اگر افسردگی شدید دارید، ممکن است برای درمان‌های تخصصی صحبت کردن و تجویز دارو به یک مرکز روانشناسی معرفی شوید.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله بهترین مرکز خدمات مشاوره روانشناسی پیشنهاد می شود.
دارو درمانی برای بیماری افسردگی
تجویز دارو توسط روانپزشک به بیماری افسردگی کمک می کند و در درمان آن موثر است. به همین دلیل، داروهای ضد افسردگی برای کمک به اصلاح ساختار شیمیایی مغز تجویز می شوند. داروهای آرام بخش برای افسردگی، موجب اعتیاد افراد نمی شود، به عبارتی باعث عادت کردن افراد به این داروها نخواهد شد. به طور کلی داروهای ضد افسردگی هیچ اثر محرکی بر افرادی که افسردگی را تجربه نمی کنند، ندارند.
داروهای ضدافسردگی در یک یا دو هفته اول استفاده، موجب بهبودی می شود؛ اما ممکن است فواید کامل آن برای دو تا سه ماه مشاهده نشود. اگر بیمار پس از چند هفته بهبودی کمی داشته یا هیچ بهبودی نداشته باشد، روانپزشک او می تواند دوز دارو را تغییر دهد یا یک داروی ضدافسردگی دیگر اضافه یا جایگزین کند.
روانپزشکان معمولاً توصیه می کنند که بیماران تا شش ماه یا بیشتر پس از بهبود علائم به مصرف دارو ادامه دهند.
روان درمانی برای بیماری افسردگی
روان درمانی یا گفتار درمانی توسط مشاوره روانشناسی برای درمان افسردگی خفیف استفاده می شود. برای افسردگی متوسط تا شدید، روان درمانی اغلب همراه با داروهای ضد افسردگی تجویز می شود. درمان شناختی رفتاری در درمان افسردگی موثر است. این نوع درمان شکلی از درمان بوده که بر حل مشکل در زمان حال متمرکز است و به فرد کمک می کند تا تفکر تحریف شده یا منفی را با هدف تغییر افکار و رفتار تشخیص دهد و به چالش ها به شیوه ای مثبت پاسخ دهد.
در مرکز روانشناسی ممکن است روان درمانی فقط فرد را تحت درمان قرار می دهد، اما می تواند شامل دیگران نیز شود. برای مثال خانواده یا زوج درمانی می تواند به حل مسائل در این روابط نزدیک کمک کند. گروه درمانی افراد مبتلا به بیماری های مشابه را در یک محیط حمایتی گرد هم می آورد و می تواند به آنها کمک کند تا یاد بگیرد که دیگران چگونه در موقعیت های مشابه کنار می آیند.
بسته به شدت افسردگی، درمان ممکن است چند هفته یا بیشتر طول بکشد. در بسیاری از موارد، بهبود قابل توجهی در 10 تا 15 جلسه روانشناسی ایجاد می شود.
خودیاری و مقابله با افسردگی
چند راهکار وجود دارد که افراد می توانند برای کاهش علائم افسردگی انجام دهند. برای بسیاری از افراد، ورزش منظم به ایجاد احساس مثبت و بهبود خلق و خو کمک می کند. داشتن خواب با کیفیت کافی و به طور منظم، خوردن یک رژیم غذایی سالم و پرهیز از الکل (یک داروی افسردگی) نیز می تواند به کاهش علائم افسردگی کمک کند.
افسردگی یک بیماری واقعی است. با تشخیص و درمان مناسب، در اکثر موارد افراد مبتلا به افسردگی بر آن غلبه خواهند کرد. اگر علائم افسردگی را تجربه می کنید، اولین قدم این است که به کلینیک مشاوره مراجعه کنید. سپس با یک دکتر روانشناس در مورد نگرانی های خود صحبت کنید و از او بخواهید که به شما راهکارهای مناسب ارائه دهد. این کار شروعی برای رسیدگی به نیازهای سلامت روان شما است.
زندگی با افسردگی
بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی با ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی، از جمله ورزش بیشتر، کاهش مصرف الکل، ترک سیگار و تغذیه سالم، سعی در بهبود وضعیت روانی خود دارند.
خواندن یک کتاب خودیاری یا پیوستن به یک گروه پشتیبانی نیز ارزشمند است. آنها می توانند به شما کمک کنند تا درک بهتری در مورد آنچه باعث ایجاد احساس افسردگی در شما می شود، به دست آورید. به اشتراک گذاشتن تجربیات خود با دیگران در شرایط مشابه نیز می تواند بسیار کمک کننده باشد.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله روانشناس کیست و بهترین روانشناس چه ویژگی هایی دارد؟ پیشنهاد می شود.
مشاوره روانشناسی برای بیماری افسردگی
اگر فکر می کنید افسرده هستید، مهم است که از یک روانشناس کمک بگیرید. بسیاری از افراد قبل از درخواست کمک برای افسردگی مدت طولانی صبر می کنند، اما بهتر است مراجعه به دکتر روانشناس را جدی بگیرید. هر چه زودتر به کلینیک روانشناسی مراجعه کنید، زودتر در مسیر بهبودی قرار خواهید گرفت.
اگر برای درمان افسردگی خود به کمک نیاز دارید، می توانید برای حل مشکلات خود به مرکز خدمات مشاوره نیلوفر آبی تحت نظارت دکتر روانشناس باقرزاده مراجعه کنید.
نیلوفر آبی، همراه شماست تا یک زندگی ایده‌آل داشته باشید.
