نوشته های برچسب خورده: استقلال

برخورد والدین در مواجهه با استقلال فرزندان

در مراحل رشد فرزندان، دو دوره وجود دارد که آن‌ها احساس استقلال و بزرگ شدن می‌کنند، وجودشان منفک شده و در مسیر شکل گیری، متوجه خود و توانمندی خودش می‌شود.

1) از حدود ٢ سالگی، این واژه را دیگه زیاد می‌شنویم: خودم …..، خودم….

2) دوره دوم نوجوانی، این حس استقلال پررنگ‌تر شده و وارد دوره جدی‌تر و واقعی‌تری می‌شود.

در دوره اول این استقلال فرزندان بیشتر رنگ و بوی جسمی و متمرکز بر رفتار بود ولی در نوجوانی متمرکز بر تفکر، استدلال، اندیشه، فهم و درک می‌شود.

این جمله‌ها رو زیاد می‌شنویم، شما حالیتون نیست، شما متوجه نمی‌شوید، شما چه می‌دونید؟

گاهی هر دوی این مراحل والدین را می‌ترساند و فکر می‌کنند همه زحمتشان برای تربیت فرزندشان به باد رفته (او بی‌ادب و بی‌تربیت و لجباز شده) گاهی حتی احساس خجالت می‌کنند و می‌گویند: باید کاری کرد، باید قدرتی نشان داد، باید به او بفهماینم، باید بزرگتر کوچکتری را بهش بفهمونیم! 

 نه مادر عزیز و پدر گرامی …

در این مواقع برای ارتباط با نوجوان فقط کافیست حس استقلال او را درک کنید و دلگیر نشوید چون فرزندتان در مسیر مستقل شدن قرار دارد و مراحل رشدش را طی می‌کند، همانطور که خودتان طی کردید، همانطور هم فرزندان آن‌ها طی خواهند کرد.

این متمایز شدن را به فال نیک بگیرید و بپذیرید؛ و دقیقا مذاکره و مشورت یعنی همین! یعنی شما هویت جدید و مستقل فرزندتان را پذیرفته‌اید و به عنوان یک انسان مستقل و جدا با او به مذاکره نشسته‌اید و برای تصمیمی که قبلا کامل در اختیار شما بوده چانه زنی می‌کنید.

حالا او مخالفت می‌کند و نظر دیگه‌ای دارد. این اتفاق برای بعضی والدین حکم فاجعه را دارد.

مثلا می‌خواهند به مهمانی بروند و نوجوانشان می‌گوید:« من اون جمع را دوست ندارم و نمیام» و یا مهمان دارند و نوجوان از اتاقش بیرون نمی‌آید.

شما در چنین مواقعی چه می‌کنید؟ 

یکی از راههای مواجهه صحیح با استقلال فرزندان آشنایی با روانشناسی کودک و نوجوان است . شما با مطالعه کتابها و مقالات مرتبط با تربیت فرزند و یا مراجعه به یک مشاور کودک و نوجوان می توانید این مرحله از رشد کودک و نوجوان را به سلامت طی کنید . 

فرزندان مستقل و یا وابسته حاصل تربیت والدین هستند

مستقل بودن نوعی ویژگی مثبت در افراد است که از کودکی خود را نشان می دهد . استقلال ابدا به معنی لجاجت و سرکشی نیست بلکه توانایی اداره کردن خود و مستقل بودن در تصمیم گیری و رفتار است .

بسیاری از رفتارهای والدین در کودکی فرزند موجب می شود تا او در بزرگسالی نیز توانایی مستقل بودن و تصمیم گیری را نداشته باشد . در ادامه برخی رفتارها که استقلال فرزندان را دچار خدشه می کند بیان می کنیم .

تذکرهای بیش از حد مانع استقلال فرزندان است

برخی والدین در تربیت نوجوانان بسیار غیرمنعطف عمل می کنند و یک چارچوب بندی صفر و صدی برای او تعیین می کنند . داشتن اصول و قوانین در منزل لازم و ضروری است ولی برخی رفتارهای کودک و نوجوان ضرر و خطری برای نظم و قانون موجود در خانه ندارد .

برخی والدین در حال تذکر مداوم به فرزندان خود هستند و جملاتی از این قبیل را دائما تکرار می کنند : «صاف بنشین» ، «انقدر ریز ننویس» ، «چرا این لباس را پوشیدی؟» و …

تذکر دادن زیاد به فرزندان یا موجب بی تفاوت شدن او نسبت به تذکرات والدین می شود و یا برای او استرس و اضطراب را در پی خواهد داشت و در نتیجه به فردی منفعل و وابسته در آینده تبدیل خواهد شد که حتی برای کوچکترین کارهای خود باید از والدین و یا دیگران کمک بگیرد .

بجای کودک خود جواب ندهید

شاید با برخی از افراد روبرو شده باشید که با وجود بزرگسال بودن و یا داشتن موقعیت شغلی و تحصیلی خوب ، همچنان در موقع صحبت کردن با دیگران دچار استرس و اضطراب می شوند و یا نمی توانند منظور خود را به درستی بیان کنند.

این افراد اغلب استقلال صحبت کردن در کودکی را نداشته و والدین به جای آنها در هر موقعیتی اعم از مطب پزشک ، نزد مشاور و روانشناس کودک و نوجوان ، در میهمانی ها و مراسم و … صحبت کرده اند .

اگر صاحب فرزند هستید استقلال فرزند خود را به رسمیت بشناسید و با او مانند یک عروسک که متعلق به شماست رفتار نکنید . اجازه دهید اگر کسی سوالی از او پرسید خودش بتواند پاسخگو باشد به جای اینکه شما جای او صحبت کنید.

به کودک خود اجازه اشتباه و آزمون و خطا دهید

کودکان در ابتدای آموختن هر مهارتی با مشکلاتی مواجه هستند . مثلا بستن بند کفش را در نظر بگیرید. کودک ممکن است نیم ساعت وقت صرف آزمون و خطا برای بستن بند کفش کند در حالیکه شما در چند ثانیه این کار را انجام می دهید .

بهتر است اجازه اشتباه کردن و سپس یادگیری را به فرزند خود بدهید . برخی والدین بی صبر و حوصله هستند و برای طولانی نشدن کار توسط فرزند اغلب کارهای او را خودشان انجام می دهند .

این کار به استقلال فرزند در بزرگسالی آسیب زده و او را به فردی وابسته به دیگران برای انجام کارهای خود تبدیل می کند . اگر فرزندتان لباس خود را برعکس پوشید یا کفشهایش را لنگه به لنگه به پا کرد نحوه صحیح پوشیدن لباس و کفش را به او بیاموزید ولی بگذارید که خودش انجام دهد .

این آزمون و خطا و در نهایت پیروزی در آموختن برای کودک شیرین بوده و طعم مستقل شدن را به او می چشاند.

راههای پرورش استقلال در نوجوان

به فرزند خود عشق بدهید و به او احترام بگذارید

احترام به نوجوان موجب افزایش عزت نفس در فرزند شما می شود . نوجوانانی که حس خوبی به خود دارند اعتماد به نفس بالاتری داشته و برای رسیدن به اهداف خود تلاش بیشتری می کنند .

این دوست داشتن صرفا در آغوش فشردن او نیست چه بسا برخی نوجوانان از این کار خوششان نمی آید . عشق دادن یعنی به او گوش کنید ، به حریم شخصی او احترام بگذارید ، به او بگویید دوستش دارید و به علایق و تفریحات او توجه و علاقه نشان دهید .

به نظر و احساس نوجوان خود احترام بگذارید

دوره نوجوانی به دلیل تغییرات جسمی ، روابط عاطفی و اجتماعی همراه با احساس های گوناگون است . سعی کنید احساسات فرزند نوجوان خود را درک کنید و ایده و نظر او را محترم بشمارید . ایده های خود را با هم به اشتراک بگذارید و مهارت گفتگوی مسالمت آمیز را به او بیاموزید .

مهارت تصمیم گیری را به فرزند خود بیاموزید

یکی از ویژگی های یک فرد مستقل داشتن قدرت تصمیم گیری و مهارت در تصمیم گیری است . سعی کنید مهارت تصمیم گیری را در او پرورش دهید تا مزایا و معایب هر اقدامی را در نظر بگیرد ، بین گزینه های انتخابی یکی را برگزیند و از بازخورد دیگران نیز برای گرفتن تصمیم بهتر استفاده کند .

قوانین مشخص در خانه تعیین نمایید

در هر خانه ای باید قوانینی وجود داشته باشد تا نظم در آن خانه برقرار شده و حقوق اعضای خانواده رعایت گردد . قوانینی که در خانه وضع می کنید باید مشخص و واضح باشد و همه به آن پایبند باشند . قوانین با سن فرزند شما قابل تغییر هستند و برای شکستن این قوانین باید مجازات هایی متناسب با آن در نظر گرفته شود .

اگر در مورد قوانین مختلف و تعیین مجازات های شکستن این قوانین دچار سردرگمی هستید و نمی دانید چه برخوردی باید در مواجهه با قانون شکنی های فرزند خود داشته باشید می توانید با مشاور خانواده از بهبود رابطه با فرزندتان بهره مند شوید.

استقلال مالی در نوجوانان

فرزندان شما در هر سنی باید ارزش پول را بدانند و برای خرج کردن آن برنامه ریزی داشته باشند . به فرزندان خود بصورت ماهیانه مبلغ ثابتی بعنوان پول توجیبی بدهید و از آنها بخواهید خودشان نسبت به بودجه بندی این پول اقدام کنند . فرزند ما باید یاد بگیرد که چه چیزهایی را لازم است بخرد و از چه هزینه های اضافه ای باید دوری کند .

مثلا اگر کل پول را در ابتدای ماه برای خرید لباس یا تفریحی خرج کند باید با عواقب آن رو به رو شود و برای باقی روزهای ماه از خواسته های اصلی اش بگذرد . به این ترتیب فرزند یاد می گیرد که برای خرج کردن پول باید برنامه داشته باشد .

چتری امن برای خانواده

مرکز خدمات مشاوره نیلوفر آبی با دارا بودن مجوز رسمی سازمان بهزیستی کشور با مدیریت سرکار خانم دکتر خدیجه سادات باقرزاده تاسیس شده است. کلینیک نیلوفرآبی با دارا بودن جمعی از مشاوران خبره، اساتید دانشگاه و درمانگران مفتخر است در خدمت شما عزیزان باشد.

لازم به ذکر است که کلیه خدمات این مجموعه توسط متخصصان دوره دیده در زمینه‌های مختلف روانشناسی عرضه می‌شود.

همچنین به استحضار می‌رساند در مرکز مشاوره نیلوفر آبی به طیف گسترده‌ای از مشکلات روانشناسی، روانپزشکی، کودک و نوجوان و بزرگسال به صورت فردی، زوج، خانواده و گروهی رسیدگی می‌شود.

نیلوفر آبی، همراه شماست تا یک زندگی ایده‌آل داشته باشید.

در کانال آپارات نیلوفر آبی همراه ما باشید.